نمونه‌برداری کلیه‌ها فرآیندی است که شامل برداشت قسمت کوچکی از بافت کلیه برای بررسی زیر میکروسکوپ می‌شود. متخصص پاتولوژی که در تشخیص بیماری‌ها تخصص دارد، در آزمایشگاه نمونه بافت کلیه را بررسی می‌کند. متخصص پاتولوژی به دنبال علائم بیماری‌های کلیوی یا عفونت می‌گردد. اگر کلیه پیوند زده شده باشد و عملکرد نداشته باشد، ممکن است نمونه‌برداری به روشن ساختن علت کمک کند.
کاربرد نمونه‌برداری کلیه‌ها
- پزشک ممکن است نمونه‌برداری کلیه را به دلایل زیر برای بیمار تجویز کند.
- تشخیص مشکل کلیوی که در غیر این صورت قابل‌تشخیص نمی‌باشد.
- تدوین برنامه‌های درمانی بر اساس شرایط کلیه
- تعیین سرعت پیشرفت بیماری کلیوی
- تعیین میزان آسیب ناشی از بیماری کلیوی یا بیماری‌های دیگر
- ارزیابی چگونگی عملکرد درمان در کلیه
- کنترل سلامت کلیه پیوند شده یا بررسی اینکه چرا کلیه پیوند زده شده به درستی کار نمی‌کند.
پزشک همچنین ممکن است بیوپسی کلیه را بر اساس نتایجی که در آزمایش خون یا ادرار توصیه شده نشان داده می‌شود نیز، توصیه کند این نتایج عبارتند از:
- وجود خون در ادرار (هماتوری) که از کلیه سرچشمه می‌گیرد.
- وجود پروتئین در ادرار (پروتئینوری) بیش از حد، افزایش یافته یا همراه با سایر علائم بیماری کلیوی
- عملکرد کلیه که منجر به مواد زائد بیش از حد در خون می‌شود.
- همه افراد با این مشکلات به بیوپسی کلیه احتیاج ندارند، این تصمیم بر اساس علائم و نشانه‌های بیمار، نتایج آزمایش و سلامت عمومی توسط پزشکی گرفته می‌شود.
انواع روش‌های نمونه‌برداری کلیه‌ها
1- بیوپسی زیر پوستی یا بیوپسی از طریق سوزن (از طریق پوست)
- یک سوزن وارد پوستی می‌شود که روی کلیه فرد قرار دارد و معمولاً با کمک اولتراسوند به بخش مناسب کلیه هدایت می‌شود.
2- بیوپسی باز
- نمونه بافت کلیه به طور مستقیم و در طی عمل جراحی از کلیه برداشته می‌شود. سپس نمونه بافت موردنظر به پزشک (پاتولوژیست) ارجاع داده می‌شود تا با کمک میکروسکوپ به بررسی آن بپردازد.
بیوپسی از طریق پوست
محل کلیه با سونوگرافی، اشعه ایکس یا هر دو مشخص می‌شود. در برخی موارد به رگ‌های شما ممکن است یک نوع خاص رنگ تزریق کنند تا به پزشک در پیدا کردن کلیه و رگ‌های خونی کمک کند. هنگامی‌که مکان بیوپسی پیدا شد، آن را بر روی پوست شما مشخص می کنند و جایی که سوزن بیوپسی وارد می‌شود را ضدعفونی می‌کنند. محل مورد نظر بی‌حس می‌شود تا درد را کمتر حس کنید. از شما خواسته خواهد شد تا یک نفس عمیق بکشید و آن را نگه دارید تا دکتر سوزن را وارد پوست شما کند. هنگامی که سوزن از طریق پوست به کلیه منتقل شد، ممکن است یک فشار احساس کنید. در جریان کار مهم است که نفس خود را نگه دارید و تکان نخورید (حدود ۴۵ ثانیه یا کمتر). گاهی لازم است چند نمونه از کلیه شما برداشته شود. تمام مراحل، از ابتدا تا انتها، حدود یک ساعت طول می‌کشد. گاهی اوقات ممکن است بیوپسی کلیه بیش از یک ساعت طول بکشد.
بیوپسی عمل باز
بعضی از بیماران نباید بیوپسی از طریق پوست داشته باشند چرا که ممکن است سابقه مشکلات خونریزی داشته باشند. برای این بیماران یک عمل باز ممکن است انجام شود جایی که جراح بتواند کلیه را ببیند تا یک نمونه خوب برای بررسی بگیرد.
نتایج نمونه‌برداری از کلیه‌ها
اگر بافت کلیه یک ساختار طبیعی را نشان دهد که فاقد رسوب و نقص دیگر باشد، نتایج طبیعی تلقی می‌شود.
در صورت تغییر در بافت کلیه، نتایج بیوپسی کلیه غیر طبیعی تلقی می‌شود. دلایل زیادی برای این نتیجه وجود دارد. بعضی اوقات، بیماری‌هایی که از قسمت‌های دیگر بدن ناشی می‌شوند می‌توانند به کلیه‌ها آسیب برسانند.
نتایج غیرطبیعی، می‌تواند نشانگر موارد زیر باشد:
- عفونت کلیه
- سرطان کلیه
- رد پیوند کلیه
- عفونت ادراری پیچیده
- بیماری‌های بافت همبند
- محدودیت‌ها یا ضعف‌ها در جریان خون به کلیه‌ها
- بسیاری از بیماری‌های دیگر که تأثیر منفی بر عملکرد کلیه دارند.
آمادگی‌های قبل از نمونه‌برداری کلیه‌ها
- بيمار در بخش بستري می‌شود و فشارخون كنترل می‌شود و داروهاي رقیق‌کننده خون نظیر آسپرين، پلاويكس و وارفارين از چند روز قبل از بيوپسي قطع می‌شود.
- تست‌های تشخيصي جهت بررسي عملكرد كليه، آزمايش ادرار، تست‌های انعقادي و سونوگرافي کلیه‌ها انجام می‌شود.
- پزشك دلايل انجام بيوپسي و راه‌های تشخيصي جايگزين و عواقب عدم انجام نمونه‌برداری ر ا به شما شرح می‌دهد.
عوارض نمونه‌برداری از کلیه‌ها
عوارض بعد از نمونه‌برداری نادر است. با اهمیت‌ترین عارضه آن خونريزي است. در صورتی که پس از نمونه‌برداری دچار تپش قلب، تعريق، سرگيجه شديد اطلاع دهيد.
در برخي موارد خون در ادرار ديده می‌شود كه معمولاً بدون اقدام خاصي و با ادامه استراحت در بستر بهبود حاصل می‌شود. شايد لازم باشد به مدت طولانی‌تری در بخش بمانيد. به ندرت به علت خونريزي غیرقابل‌کنترل، جراحي لازم است و احتمال برداشتن كليه براي كنترل خونريزي وجود دارد.گاهي در موارد بسيار نادر احتمال آسيب به اعضاي مجاور كليه نظير طحال نيز وجود دارد.
دکتر عماد انصاری پور؛ متخصص رادیولوژی – سونوگرافی و فلوشیپ فوق تخصصی تصویربرداری مداخله‌ای (اینترونشنال رادیولوژی) از دانشگاه علوم پزشکی مشهد
زمینه فعالیت:
- سونوگرافی های روتین و تخصصی
- رادیوگرافی های روتین و تخصصی
- اقدامات اینترونشن مانند نفروستومی (گذاشتن سوند درون کلیه ) و …
- بیوپسی (نمونه برداری) از پستان و کلیه و کبد و غدد لنفاوی و تیروئید و…
- تخلیه کالکشن (تجمع ترشحات) از داخل شکم و لگن و تعبیه درن
- آنژیوگرافی (بررسی عروق) اندام ها و شکم
آدرس: مشهد احمد آباد، بلوار ابوذر غفاری، نبش ابوذر غفاری ۲۳
شماره تماس: 38448770 –051 داخلی 506
بدون دیدگاه