رگهای واریسی زمانی ایجاد میشوند که دریچههایی که خون را به سمت قلب پمپ میکنند ضعیف شده یا آسیب ببینند و باعث تجمع خون در رگها شوند. این عارضه معمولاً در پاها ایجاد میشود و یک بیماری دردناک است که مشخصه آن قرمز یا بنفش و آبی شدن رگهای متورم و برجسته است. چه برای درمان درد و چه برای بهبود ظاهر
عروق واریسی و عروق عنکبوتی
رگها، بسیاری از افراد از لیزر درمانی برای درمان رگهای واریسی استفاده میکنند زیرا لیزر درمانی یک روش کم تهاجمی و بسیار مؤثر است.
اگر شما بیش از 40 سال دارید احتمالاً عروق خونی بنفش که ناگهان روی پای شما ایجاد شدهاند را میبینید. سیاهرگها عروقی نرم با دیواره نازک هستند که خون را از سمت دستها و پاهای شما به سمت قلب میبرند. از آنجا که این سیاهرگها باید خلاف جهت نیروی گرانش زمین کار میکنند، دریچههایی دارند که فقط امکان عبور خون به سمت بالا را میدهند و از برگشت آن جلوگیری میکنند. پاها و دستهای شما دو نوع سیاهرگ اصلی دارند: سطحی و عمقی. عروق سطحی نزدیک سطح پوست قرار دارند و غالباً میتوانید آنها را ببینید. عروق عمقی در نزدیکی استخوانها قرار دارند و توسط عضلات احاطه شدهاند. اتصال عروق سطحی و عمقی باعث شکلگیری نوع سوم عروق که به آن سیاهرگ پرفوراتور گفته میشود میگردد. انقباض (فشرده شدن) عضلات در دستها و پاها در هنگام انجام تمرینات ورزشی به جاری شدن جریان خود در سیاهرگها کمک میکند.
عروق واریسی، عروق بزرگشده و بیرون زده سطحی هستند که در زیر پوست احساس میشوند و معمولاً قطر آنها بیش از 3 میلیمتر است. این عروق معمولاً در ساق یا ران پا قرار داشته و به دلیل ضعف دیواره یا ناکارآمدی دریچههای عروقی دچار واریس میشوند. این عروق تحت فشار ناشی از نیروی گرانش زمین، بزرگ شده و پس از مدتی بلند شده و پیچ و تاب میخورند و در نهایت ضخیم میشوند.
عروق عنکبوتی، سیاهرگهای کوچکی هستند که قطر انها معمولاً کمتر از 1 میلیمتر بوده و در لایه سطحی پوست قرار دارند. شما عروق عنکبوتی را حس نمیکنید. عروق سالم بزرگتر از عروق عنکبوتی هستند اما قطر انها کمتر از 3 میلیمتر است و به انها عروق رتیکولار گفته میشود.
علت ایجاد واریس پا
علل ایجاد عروق واریسی ممکن است علل اولیه، ثانویه یا مادرزادی باشند. عروق واریسی اولیه به دلیل ضعف ارثی در دیواره عروق اتفاق میافتند. عروق واریسی ممکن است یک عامل ارثی داشته باشند و غالباً در چندین نثر از اعضای خانواده نیز دیده میشوند. عروق واریسی که پس از آسیبدیدگی یا ترومبوز عمقی وریدی اتفاق میافتد، غالباً ثانویه هستند. عروق واریسی مادرزادی به دلیل اختلالات رشد طبیعی سیستم عروقی اتفاق میافتد و معمولاً بخشی از ناهنجاریهای عروقی مادرزادی در اندام محسوب میشود. علاوه بر عروق واریسی، ممکن است اندامهای این افراد، بلندتر یا بزرگتر باشند و غالباً علائم مادرزادی (لکههای بندر شراب) مانند سندرم کلیپل ترنانای (سندرم کی تی) دارند. علل هر چه که باشند، نقص دریچههای وریدی ممکن است باعث جمع شدن خون در پاها شده و فشار وریدی را افزایش دهد. این عارضه باعث بزرگتر شدن عروق واریسی، افزایش احتمال بروز علائم و ابتلا به عوارضی نظیر تغییرات پوستی و ایجاد زخم شوند. انسداد رگهای لگن نیز ممکن است باعث تشدید عروق واریسی شوند که به اقدامات درمانی مستقل نیاز دارد.
عواملی که احتمال ابتلا به واریس را افزایش میدهند
مهمترین عواملی که احتمال ابتلا به واریس را افزایش میدهند عبارتند از:
- عواملی ارثی
- ایستادنهای بلند مدت
- افزایش سن
- بلند کردن اجسام سنگین
- لختگی خون در عروق سطحی یا عمقی در گذشته
- زن بودن
- بارداریهای مکرر
کم تحریک، بالا بودن فشار خون و چاقی نیز با شکلگیری عروق واریسی در زنان ارتباط دارند.
علائم بیماری واریس
ابتلا به واریس ممکن است علامتی نداشته باشد و مشکلی هم برای سلامت فرد ایجاد نکند. اقدامات درمانی در این موارد غالباً به دلایل زیبایی انجام میشوند. برخی علائم ابتلا به واریس عبارتند از تورم پاها و مچ پا، سنگینی و تنش، خارش، بیقراری، کرامپ و دردها. عروق واریسی علامتدار در زنان بیش از مردان اتفاق میافتد. علامت بیماریهای عروقی مزمن شامل پیگمنتاسیون پوست (معمولاً به رنگ قهوهای سوخته)، کاهش نرمی بافت پوست و بافتهای زیرین مچ پا (که به آن ایندوراسیون هم گفته میشود) میشود. خارش نیز ممک است از علامتهای ابتلا به عروق واریسی در مردان باشد. زنان مبتلا به واریس بیشتر از سنگینی، تنش و درد پاها شکایت میکنند.
تشخیص
تشخیص ابتلا به واریس با معاینه فیزیکی اولیه انجام میشد. دقت معاینه بالینی با کمک ابزار دستی داپلر که در آن پزشک میتواند صدای جریان خون را نیز بشنود افزایش مییابد. دقیقترین و کاملترین آزمایش، تست سونوگرافی داپلر است که در تصاویر آن، انسدادهای عروقی ناشی از وجود لخته خون مشخص شده و نحوه عملکرد دریچههای عروقی نیز مورد بررسی قرار میگیرد. اندازهگیری عملکرد وریدی در پاها ممکن است با آزمایشهای دیگر نظیر پلتیسموگرافی نیز انجام شود. انجام این آزمایش تشخیصی دردناک نیست.
لیزر درمانی چیست و چگونه کار میکند؟
لیزر یک پرتو نوری متمرکزشده است که برخی از متخصصین میتوانند از آن برای درمان بیماری واریس استفاده کنند. گرمای لیزر، رگ مبتلا را از بین میبرد و یک بافت فاسد شکل میگیرد. بافت اسکاری یا فاسد باعث بسته شدن رگ میشود. رگ بسته از فرایند خونرسانی حذف شده و میمیرد. پس از یک یا دو سال، رگ کاملاً از بین میرود. از بین بردن رگ مبتلا به واریس به کمک لیزر شامل گرما دادن به رگ و مسدود کردن آن میشود. این عمل معمولاً بدون نیاز به بیهوشی عمومی و تنها با بیحسی موضعی انجام میشود. متخصص یا مشاور در مورد مناسب بودن روش با شما گفتگو و تبادلنظر خواهد کرد. رگهای عنکبوتی و رگهای واریسی کوچک میتواند به کمک لیزر درمانی که در سطح پوست انجام میشود درمان شوند. لیزر با به کارگیری یک انرژی پرتوان که عروق خونی را در سطح پوست از بین برده و تخریب میکند. نتایج متفاوت است و ممکن است برای حصول نتایج مطلوب لازم باشد که لیزر در چندین جلسه درمانی انجام شود. این روش درمانی عموماً کم تهاجمیتر از اسکلروتراپی و عمل جراحی برداشتن ورید است. عوارضی که ممکن است پس از لیزر درمانی ایجاد شوند شامل تغییر رنگ موقتی پوست میشود. دو نوع لیزر درمانی برای درمان بیماری واریس و رگهای عنکبوتی وجود دارد که عبارتند از: لیزر درمانی ساده و لیزر درمانی درون عروقی
لیزر درمانی ساده
لیزر درمانی ساده در خارج از پوست انجام شده و رگهای عنکبوتی زیر سطح پوست را درمان میکند. گرمای لیزر رگ مبتلا را از بین برده و آن را تبدیل به یک بافت اسکار میکند. این بافت اسکار رگ را میبندد و رگ بستهشده از مسیر خونرسانی خارج شده و میمیرد.
انجام لیزر درمانی ساده برای چه کسانی مناسب است؟
افرادی که رگهای واریسی و رگهای عنکبوتی کوچک دارند میتوانند از روش لیزر درمانی ساده برای از بین بردن این رگهای بیمار استفاده کنند.
مزایا
- عمل لیزر یک روش مؤثر و بیخطر برای درمان رگهای واریسی است
- در این روش فقط قسمت آسیبدیده رگ تحت درمان قرار میگیرند
- بافت اطراف آسیب نمیبیند
- این روش جراحی درد ندارد
- زمان انجام عمل جراحی کوتاه است
- دوران نقاهت و بهبودی آن کوتاه است
- پس از انجام این عمل جراحی بافت اسکاری یا عیوب زیبایی روی بدن باقی نمیماند
نحوه انجام
لیزر درمانی ساده از خارج از پوست انجام میشود و میتواند رگهای عنکبوتی و رگهای واریسی کوچک را که در زیر پوست قرار دارند درمان کند. معمولاً بیش از یک جلسه درمانی برای لیزر رگهای واریسی لازم است. این جلسات معمولاً با توصیه پزشک هر 6 تا 12 هفته یک مرتبه تنظیم میشوند. (اگر گردش جریان خون برای تغذیه این رگهای مبتلا به واریس در شما ضعیف است باید ابتدا رگ اصلی به کمک عملهای جراحی، لیزر درمانی درون عروقی یا رادیوفرکانسی (RF) و یا اسکلروتراپی درمان شود). لیزر درمانی ساده برای رگهای عنکبوتی کوچک و رگهای واریسی کوچک به کار برده میشود.
دوران بهبودی
پس از عمل شما میتوانید بلافاصله به منزل مراجعت کنید. شما باید به مدت 3 تا 5 روز فعالیتهای خود را محدود کنید تا به نتایج مطلوب دست یابید. به هر حال، ممکن است نیاز باشد که شما جورابهای مخصوص واریس را به مدت یک هفته یا بیشتر استفاده کنید.
لیزر درمانی درون عروقی
لیزر درمانی درون عروقی یک روش کم تهاجمی است که میتواند رگهای واریسی را درمان کند. در روش لیزر درون عروقی از انرژی لیزر که پرتو متمرکزشده نوری است استفاده میشود. لیزر پزشکی با رهاسازی انرژی نور به سمت بافت هدف که به دقت مشخص شده است کار میکند؛ بنابراین بافتهای مجاور تحت تأثیر قرار نخواهند گرفت. لیزر درون عروقی یک روش سریع، بیخطر و مؤثر است که مزایای زیبایی زیادی داشته و میتواند کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشد.
این روش برای چه کسانی مناسب است؟
تقریباً همه بیماران مبتلا به واریس میتوانند از مزایای لیزر درون عروقی بهرهمند شوند. تعداد کمی از افراد (معمولاً آنهایی که پس از عمل جراحی دوباره بیماری واریس آنها عود کرده است) گزینههای مناسبی برای قرار گرفتن تحت این عمل نیستند. این افراد بهتر است از روش اسکلروتراپی با فوم برای مدیریت بیماری واریس استفاده کنند.
مزایا
لیزر درون عروقی یک روش بدون عارضه جانبی است. برخی از مزایای انجام این عمل عبارتند از:
- این عمل در کمتر از یک ساعت انجام میشود.
- این روش یک عمل سرپایی محسوب میشود.
- علائم آن به سرعت برطرف میشود.
- دوران نقاهت و بهبودی پس از این روش طولانی نیست
- برای انجام این عمل نیازی به بیهوشی عمومی نیست
- نتایج با اسکار همراه نیستند
- نرخ موفقیت در این روش جراحی 98 درصد است
نحوه انجام لیزر درون عروقی
اسکن اولتراسوند از رگها انجام شده و رگهایی که باید تحت درمان قرار گیرند به وسیله یک قلم علامت گذرای میشوند. منطقه تحت درمان قبل از انجام عمل ضدعفونی میشود. پس از بیحس کردن موضعی منطقه تحت درمان برای کاهش درد و ناراحتی، فیبر لیزر از طریق یک سوزن وارد رگ میشود. متخصص واریس فیبر لیزر را به دقت حرکت میدهد. وی با کمک تصویربرداری اولتراسوند مشکل را در رگ مبتلا شناسایی کرده و لیزر را متناسب با آن مورد استفاده قرار میدهد انرژی لیزر سپس در امتداد رگ مبتلا تابانده شده و دیواره رگ را تخریب میکند تا خون نتواند جریان پیدا کند. خون این رگ به رگهای دیگر منتقل میشود و جریان خون بهبود یافته و علائم واریس از بین میروند. زمانی که لیزر درون عروقی پایان یافت، پراب از داخل رگ خارج شده و محل آن پانسمان شده و روی آن بانداژهای فشاری بسته میشود. عمل لیزر درون عروقی کمتر از یک ساعت طول میکشد و یک روش مناسب با اثرات پردوام برای اکثر قریب به اتفاق بیماران است.
دوران نقاهت و بهبودی
بلافاصله پس از عمل شما میتوانید به منزل مراجعت کنید. شما باید تا حدود دو هفته پس از عمل جورابهای مخصوص واریس بپوشید و دستورالعملی در مورد نحوه حمام رفتن هم به شما داده میشود. شما قادر خواهید بود بلافاصله سر کار رفته و فعالیتهای روزمره خود را ادامه دهید.
دکتر عماد انصاری پور؛ متخصص رادیولوژی – سونوگرافی و فلوشیپ فوق تخصصی تصویربرداری مداخلهای (اینترونشنال رادیولوژی) از دانشگاه علوم پزشکی مشهد
زمینه فعالیت:
- سونوگرافی های روتین و تخصصی
- رادیوگرافی های روتین و تخصصی
- اقدامات اینترونشن مانند نفروستومی (گذاشتن سوند درون کلیه ) و …
- بیوپسی (نمونه برداری) از پستان و کلیه و کبد و غدد لنفاوی و تیروئید و…
- تخلیه کالکشن (تجمع ترشحات) از داخل شکم و لگن و تعبیه درن
- آنژیوگرافی (بررسی عروق) اندام ها و شکم
آدرس: مشهد احمد آباد، بلوار ابوذر غفاری، نبش ابوذر غفاری ۲۳
شماره تماس:
بدون دیدگاه